Monday, April 27, 2009

Usa ka Korespondensiya

Bay Rey,

Hapit na gyod ka mapari. Pahibaw-a lang unya mi puhon sa petsa sa okasyon. Maayo kay okey ra nimo nga ipatik pod namo ang "Bayle". Kining katinuod sa imong mga materyal maoy birtud nga mohikap sa kasingkasing sa magbabasa. Walay dili matandog sa mga tinuod.

Ang nakaparat aning uban natong writer kay maggama-gama lang. Mao nga ang resulta, taphaw, kulang sa pagbati, ug way kadugtongan sa kultura. Matod pa ni Tem Adlawan, "Unsiyan kaha ning uban nga og mosuwat na, malain man?" Ang buot niyang ipasabot nga ang uban kuno kon mosulat mausab ang personalidad, mausab ang pinulongan, lakip kinaiya. Sa ato pa, dili ang natural. Tinuod kaayo ni. Daghang writer ron nanuwat sa Binisaya nga dili maoy Binisaya sa iyang katawhan.

Adbokeyt ko sa estandardisasyon sa Binisaya, ug ginasaway nako ang kaguba na sa Binisaya sa katawhan. Apan wala sab ko magdasig sa old fashioned ala Shakespear type of Binisaya diin morag pulos magbabalak o maggagaray ang karakter sa mga sugilanon. Ang ako mao nga tul-id-tul-iron lang nato ang nangasaag na nga Binisaya diin mostly gikapotan na sa Tinagalog ug Iningles. Laliman ka nga naa may moingon "Siya man nay tagabantay dinha." Di ba nga kanang pulong "tagabantay", bisan tuod Binisaya gihapon ang 'bantay" apan kining "taga" sumala sa pagkagamit usa man ka Tagalog affix?

Sa laing bahin, ang "taga" sa Binisaya nag-refer man og lokasyon kun "place of origin": taga Sugbo, taga Manila.

Pero naunsa man sad hinuon nga daghan man sang Bisaya nanaggamit sa "taga" as replacement of "kada" (every): "taga Domingo baya mi manimba", "taga adlaw ko maligo".

Maguol kong maghunahuna aning kusog nga pagkaguba sa Binisaya nato, Bay, maong motikdol kog panagsa.

Kini lang una.
Igsoon di lang sa dagang,

Edgar

Sanggi

Sanggi
Antolohiya sa mga mananaog nga Balak ug Sugilanon, gipublikar sa Magsusulat Inc.