Thursday, February 4, 2010

Pag-edukar sa Atong Kabataan sa Ilang Lumad nga Pinulongan

Ni RICARDO MA. NOLASCO Ph.D.
Bisaya Peb. 17, 2010

SA usa ka tigom ning bag-o lang, pipila sa mga magpapili sa pagka pangulo sa 2010 election nagpagawas sa ilang panahom nga ang Ingles maoy angay mahimong medyum sa pagpanudlo sa mga tunghaan sa nasod.

Sumala ni Patricia Licuanan, may kalapoy pa nga naglimin sa kontrobersiya sa lengguwahe. Ug kini dili tungod kay kulang sa empirical research bahin niini. Ang tinuod, duna kitay tinonelada niini, gikan sa internasyonal nga mga pagtuon ug gikan usab sa atong kaugalingong pagtuon, ang tanan nagpakita nga ang kabataan labing makat-on ug paspas usab kon sila maedukar sa una nilang lengguwahe kun L1.

Daghang tawo ang wala masayod nga unom ka bulan ang minglabay, sa Hulyo 14, 2009, ang mga awtoridad sa edukasyon sa kataposan mingbasura sa 35-ka-tuig nga bilungual policy sa paggamit sa duha sa ikaduhang mga lengguwahe (ang Ingles ug Filipino) isip medyum sa pagpanudlo. Ang bag-ong polisiya, Department Order No. 74, nagtumong sa paggamit sa mother tongue-based multilingual education, o sa yanong pagkasulti MLE, alang sa atong kabataan sa nasod, sa pormal ug dili pormal nga paagi.

Ang gibasehan sa kausaban yano lang kaayo ug masabtan sa tanan. Sugdan nato diin gikan ang mga magtutuon ug unsa na ang ilang nakat-onan.

Ubos sa bag-ong direktiba, ang unang medyum sa pagpanudlo gikan sa pre-school ngadto sa Grade 3 mao ang L1 sa tanang suheto apil na ang Ingles ug Filipino. Sa Grade 4 ngadto sa Grade 6 mao ang panahon sa transisyon. Kon ang mga magtutuon makaabot sa hayskol, makabaton na silag igong kabatid sa ilang ikaduhang lengguwahe (Ingles ug Filipino) aron nga kini mahimong nag-unang medyum sa pagpanudlo. Ang L1 magsilbing pang-ayuda nga medyum.

Ang estratehiya mao ang pag-ugmad sa kognitibo ug rasonableng pangrason sa mga magtutuon una sa ilang L1 ug sa pagbalhin sa kabatid sa ilang L2 unya. Busa, ang bag-ong polisiya maoy pang-ayuda, diin ang duha o sobra pang L2s, dugangan imbes nga hulipan sa L1.

Pipila ka semana ang minglabay, ang DepEd Valenzuela division, nga gipangulohan ni Superintendent Flordeliza Mayari, nagpahigayon og eksperimento nga naglangkob sa Grade 4, 5 ug 6 sa mga magtutuon sa Serrano Elementary School. Ang duha ka klase (ang seksiyon sa mga honor ug dili honor) alang sa mga grade-level gihatagan og 10 ka pangutanang pasulit sa Math. Ang matag seksiyon gibahin sa duha ka grupo, ang usa ka grupo mitubag sa pasulit sa Ingles ug ang laing grupo sa Filipino.

Ang resulta mao ang mga mosunod:

Ang mga magtutuon (honor ug dili honor) nga mingtubag sa pasulit sa Filipino nakatubag og husto labaw sa kaubanan nga mingtubag sa pasulit sa Ingles (4.33 vs. 2.42);

Ang honor nga mga magtutuon sa Grade 4 kinsa mingtubag sa pasulit sa Filipino labaw pang nakatubag sa honor nga mga magtutuon sa Grade 5 kinsa mingtubag sa pasulit sa Ingles (3.86 vs 3.25);

Ang Grade 5 honor students nga mingtubag sa pasulit sa Filipino labaw nga nakatubag kaysa Grade 6 honor students nga mingtubag sa pasulit sa Ingles (5.70 vs. 4.84);

Ang Grade 6 honor students nga mitubag sa pasulit sa Filipino labaw pang nakatubag kaysa mga honor classmate nga mingtubag sa pasulit sa Ingles (7.63 vs. 4.84)

Ang resulta makahinuklog kaayo labi na nga ang mga magtutuon kasagaran gitudloan sa mga suheto ginamit ang lengguwaheng Ingles. Kini hugot nga nagsugyot nga ang mga magtutuon nga gitudloan sa ilang L1, labi pang makatubag sa mga pasulit.

Gani, kini ang gitaho sa Trends and Mathematics and Science Study (TIMSS) niadtong 1995, 1999, 2003 ug 2007. Nakaplagan sa TIMSS nga, sa tanang natad sa suheto ug ang-ang sa grado, ang mga magtutuon nga nanaglitok sa lengguwahe diha sa ilang panimalay sa gigamit nga lengguwahe sa pasulit mas taas og makab-ot nga score.

Ang atong nasod dako nag nagasto sa pagsagop sa duha ka L2 sa pagtudlo sa atong kabataan. Apan mga 15 ka milyong Pilipino pa ang nag-antos gikan sa basic and functional illiteracy. Ug ang gidaghanon padayong nagasaka.

Ang hinayng kahibalo sa pagbasa moresulta sa ubos nga pagkat-on sa mga abilidad ug dili maayong resulta sa mga grado. Pananglitan, ang National Career Assessment Examination (NCAE) nga gihatag ngadto sa mga magtutuon sa hayskol sa 2008-2009 nagpakita nga ang ilang kasarangang abilidad anaa sa 43.2 sa Science, 41.7 sa Mathematics, 51.1 sa pagbasa ug pagsabot ug 45 sa verbal skills.

Sa miaging tuig, ang silingan natong Malaysia nag-usab sa ilang 2003 English policy sa edukasyon sa siyensiya ug matematika tungod usab sa samang rason nga kita nag-usab. Mibalik sila sa orihinal nga polisiya sa paggamit sa L1 sa bata (Bahasa Malaysia, Chinese, Tamil ug uban pang lokal nga mga lengguwahe) isip medyum sa pagpanudlo.

Milanat og unom ka tuig una mag-usab og polisiya ang Malaysia; apan kita milanat unag 35 ka tuig usa mag-usab sa atong polisiya.

Apan dili kini angayng ikahasol. Ang mga nanagpakabana sa edukasyon sa Pilipinas seryoso kaayo sa pagpatuman sa bag-ong polisiya ug aron maapsan ang abanteng silingang mga nasod.

Sa miaging Nobiyembre, ang Department of Education nga gipangunahan ni Undersecretary of Education Vilma L. Labrador ug Bureau Director Yolanda S. Quijano nakigkita sa mga eksperto sa Tagaytay City, aron mahan-ay ang estratehikong mga plano sa pagpatuman sa MLE. Ang pokus nagtumbok sa pagbansay sa mga magtutudlo sa bag-ong mga pamaagi sa pagpanudlo ug ang kaugmaran sa materyal sa pagpanudlo sa lokal nga mga lengguwahe.

Karong Pebrero 18-20, 2010, ang 1st Philippine Conference Workshop on Mother Tongue-Based Multilingual Education ipahigayon sa Capitol University sa Cagayan de Oro City. Ang komperensiya magdala sa temang "Reclaming the right to learn in one’s own language." Ang komperensiya nagtumong nga magkatapok ang public and private education stakeholders gikan sa nagkalainlaing dapit sa nasod aron hisgotan ang pilosopiya, mga estratehiya, mga direksiyon ug mga plano ubos sa bag-ong MLE education policy sa nasod.—

Sanggi

Sanggi
Antolohiya sa mga mananaog nga Balak ug Sugilanon, gipublikar sa Magsusulat Inc.