Ang "KA" sa Binisaya

Ang Mga "KA" Sa Binisaya E.S. GODIN Adunay pipila ka matang sa "KA" sa Binisayang Sinugboanon sumala sa iyang espesipikong gamit. 1.) KA— panghulip (pronoun), baryasyon sa "ikaw". Mga pananglitan: Hayop ka man mohilak ka usab. Mosugot ka ba sa akong gihangyo? Makigkita ka ba sa mayor? 2.) KA— pangunanggikit (prefix). (Timan-an nga ang mga iglalanggikit isulat gayod nga dikit o idugtong sa pulong gilanggikitan. Walay iglalanggikit nga ibuwag sa pulong gilanggikitan.) Mga pananglitan: kapunongan (KA + punong + AN) kaamigohan (KA + amigo + (H)AN) kabataan (KA + bata + AN) kahaponon (KA + hapon + ON) kaulitawhan (KA + ulitawo + HAN) kalibotanon (KA + libot + ANON) kalikopan (KA + likop + AN) 3.) KA— panumbok (article or particle) Mga pananglitan: Duha ka sakong humay. Pila ka buok? Kinse ka buok ang sino, siyam ang ungol. Usa ka matahom nga babaye hipalgang naglutaw sa suba. Sama sa usa ka buotang anghel, siya matinud-anong mituman sa akong mando. 4.) KA— laing porma o mubong porma (short form) sa panumbok nga "KANG". Mga pananglitan: Tua ka Pilo-Mancia. (Inay "Tua kang Pilo-Mancia.") Moadto ka ila ka Kapitan? Didto ko ila ka Pilo-Mancia. Ihatag na palihog ka Uray Mancia. 5.) KA— isip titulo o panangpit (addressing), sagad gigamit sa pagpasabot og panag-igsoonay o pakig-inunongay. Maisip usab nga naggikan kini sa pulong "KAUBAN" (nga "KASAMA" sa Tinagalog). Sanglit usa ka panangpit, sama sa Abay, Migo, o Iyo, kini pagasulaton nga buwag o dili idugtong sa ngalan. Mga pananglitan: Ka Pedro Ka Gener Ka Roger Ka Guyong Ka Badong